Author(s):
1. Darja Pečar, University of Maribor, Faculty of Chemistry and Chemical Engineering, Slovenia
2. Andreja Goršek, Faculty of Chemistry and Chemical Engineering, University of Maribor, Slovenia
3. Vladan Mićić, Tehnološki fakultet u Istočnom Sarajevu, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina

Abstract:
Kataliza i katalizatori igraju primarnu ulogu u savremenoj tehnologiji. Pod katalizom se podrazumeva promena brzine hemijske reakcije pod uticajem supstance koja se hemijski ne menja kao rezultat odigravanja reakcije. Ova supstanca se naziva katalizator. Katalizovana reakcija se odigrava drugim reakcionim putem u odnosu na nekatalizovanu reakciju zahvaljujući učešću upravo katalizatora. Na njegovoj površini dolazi do adsorpcije reaktanata, a zatim i do međusobne reakcije adsorbovanih vrsta. Reakcijom nastaje proizvod koji se desorbuje sa površine, a katalizator je ostao nepromenjen i spreman za novi reakcioni ciklus. Bitna informacija za ocenu kvaliteta nekog katalizatora je brzina reakcije u kojoj ovaj učestvuje. Predmet kinetičkih istraživanja je ispitivanje uticaja parametara procesa na brzinu reakcije. Može se slobodno reći da je ispitivanje kinetike reakcije centralni deo reakcionog hemijskog inženjerstva. Zato je proučavanje kinetike realnih heterogenih katalizatora od posebnog značaja, kako u poboljšavanju postojećih tako i u projektovanju novih katalizatora. Ova ispitivanja podrazumevaju određivanje uticaja procesnih parametara, kao što su: vrsta prisutnog katalizatora, temperatura, pritisak, koncentracija reaktanata i produkata na brzinu reakcije. U ovom radu vršeno je ispitivanje uticaja mase katalizatora na određenoj temperaturi na konstantu brzine hemijske reakcije esterifikacije oleinske kiseline sa metanolom. Kao katalizator korišćena je mezoporozna silika, amorfna čvrsta materija koja se može dobiti sušenjem hidrogela. Zaključeno je da se sa povećanjem mase katalizatora povećava brzina konstante hemijske reakcije odnosno da raste brzina reakcije esterifikacije.

Key words:
katalizator,konstanta brzine reakcije,kinetički model,temperatura

Date of abstract submission:
12.07.2023.

Conference:
Contemporary Materials 2023 - Savremeni materijali

Applied paper from author